Thomas Kuhn’un Paradigma Kavramı ve Dönüşümü
Özet Görüntüleme: 1447 / PDF İndirme: 559
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7419752Anahtar Kelimeler:
Thomas Kuhn, Bilimsel Gelişim, Paradigma, LeksikonÖzet
Thomas Kuhn, ünlü eseri The Structure of Scientific Revolutions2 ’ta (Bilimsel Devrimlerin Yapısı) sergilediği bilimsel gelişim açıklamasına yöneltilen çeşitli eleştirilerin etkisiyle SSR-sonrası bazı temel kavram ve kavrayışlarını yeniden ele almıştır. Bunlar içinden en önemlisi, birçok düşünsel alanda geniş etkilere sahip olan ünlü paradigma kavramıdır. Kuhn, SSR’de paradigma kavramını birden çok anlamda kullanarak, hem kavramın kendisinde bir muğlaklığa hem de kendi bilimsel etkinlik açıklamasına yönelik yanlış anlamalara yol açmıştır. Bu bakımdan, Kuhn’un SSR-sonrası kariyeri, SSR’den kaynaklanan problemleri çözme girişimi olarak sürer. Bu süreç sonunda Kuhn, paradigma kavramını terk ederek 1980’li yıllardan itibaren bilimsel değişimi bilimsel alandaki dil ve onun sözcük-dağarcığı (leksikon) üzerinden açıklamaya başlar. Bu çalışmada, Kuhn’un ilk başta paradigma kavramını ortaya çıkarış öyküsü ve sonrasında onu nasıl değiştirdiği sergilenecektir.
Referanslar
Crombie, A. C. (ed.) (1963). Scientific Change: Historical Studies in the Intellectual, Social and Technical Conditions for
Scientific Discovery and Technical Invention, From Antiquity to the Present. New York: Basic Books.
Hoyningen-Huene, P. (1993). Reconstructing Scientific Revolutions: Thomas S. Kuhn’s Philosophy of Science. Chicago, IL:
University of Chicago Press.
Kindi, V. (1995). Kuhn and Wittgenstein: Philosophical Investigation of the Structure of Scientific Revolutions, Athens: Smili
editions.
Kuhn, T. S. (1959). “The Essential Tension: Tradition and Innovation in Scientific Research”. Kuhn (1977) içinde, 225-239.
Kuhn, T. S. (1963). “The Function of Dogma in Scientific Research”. Crombie (1963) içinde, 347-69.
Kuhn, T.S. (1970). “Reflections on my Critics”. Kuhn (2000) içinde, 123-175.
Kuhn, T. S. (1970). “Postscript”. Kuhn (1996) içinde, 174-210.
Kuhn, T. S. (1971). “The Relations Between History and History of Science”. Kuhn (1977) içinde, 127-161.
Kuhn, T.S. (1974). “Second Thoughts on Paradigms”. Kuhn (1977) içinde, 193-219.
Kuhn, T.S. (1977). The Essential Tension. Selected Studies in Scientific Tradition and Change. Chicago: University of Chicago
Press.
Kuhn, T. S. (1977 ). “Discussion”. Suppe (1977) içinde.
Kuhn, T. S. (1981). “What are Scientific Revolutions?” Kuhn (2000) içinde, 13-32.
Kuhn, T. S. (1983). “Commensurability, Comparability, Communicability”. Kuhn (2000) içinde, 33-57.
Kuhn, T.S. (1991). “The Road Since Structure”. Kuhn (2000) içinde, 90-104.
Kuhn, T.S. (1992). “The Trouble with the Historical Philosophy of Science”. Kuhn (2000) içinde, 105-120.
Kuhn, T. S. (1996). The Structure of Scientific Revolutions. 3. baskı. Chicago: University of Chicago Press.
Kuhn, T. S. (2000). The Road Since Structure. Chicago, London: University of Chicago Press.
Marcum, J. A. (2005). Thomas Kuhn’s Revolution: An Historical Philosophy of Science. London: Continuum.
Masterman, M. (1970), “The Nature of a Paradigm”. Lakatos and Musgrave (1970) içinde, 59–89.
Sapere, D. (1964). “Review: The Structure of Scientific Revolutions”, Philosophical Review, 73: 383-94.
Wittgenstein, L. (1958). Philosophical Investigations. 2. Baskı. Oxford: Basil Blackwell Ltd.