Aristoteles’ten Önce ve Aristoteles’te Uyku-Ölüm İlişkisi
Özet Görüntüleme: 1264 / PDF İndirme: 1130
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7493652Anahtar Kelimeler:
Aristoteles, “Sokrates-öncesi” felsefe, Platon, uyku, ölüm, ruh-beden ilişkisiÖzet
Pek çok başka kültürde olduğu gibi Antik Yunan’da da uykunun ölümle alegorik, metaforik, hatta fizyolojik bir ilişki içinde düşünüldüğünü görürüz. Ölüm bitimsiz bir uyku gibi, uyku geçici bir ölüm gibi betimlenir ya da bu iki olgu fizyolojik çerçevede birbirine yaklaştırılır. Bu makalenin amacı Aristoteles’in Ruh Üzerine’nin ikinci kitabının başlarında “hem uykunun hem uyanıklığın ruhun varlığına bağlı olduğunu” söyleyerek kendisinden önce uykuyla ölüm arasında farklı açılardan kurulmuş bu benzerliklerin felsefi zeminini nasıl sarstığını irdelemek, uykuya bakıştaki Aristotelesçi dönüşümün kavramsal koşullarını araştırmaktır.
Referanslar
Aristoteles. 1997. Nikomakhos’a Etik. Çev. Saffet Babür, Ankara: Ayraç Yayınevi.
Aristoteles. 2018. Ruh Üzerine. Çev. Ömer Aygün ve Y. Gurur Sev, İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
Bollack, Jean. 1965-69. Empédocle. Paris: Éditions de Minuit (üç cilt).
Calame, Claude. 1983. Alcman. Introduction, texte critique, témoignages, traduction et commentaire. Roma: Edizioni dell’Ateneo.
Conche, Marcel. 1998. Héraclite. Fragments. Paris: Presses universitaires de France.
Conche, Marcel. 2014. “L’âme de Patrocle”. Essais sur Homère, 97–104. Paris: Presses universitaires de France.
Curd, Patricia. 2007. Anaxagoras of Clazomenae. Fragments and Testimonia. A Text and Translation with Notes and Essays. Toronto: University of Toronto Press.
Diels, Hermann. 1951–52. Die Fragmente der Vorsokratiker. Walther Kranz tarafından düzeltilmiş ve genişletilmiş edisyon. Berlin: Weidmann (üç cilt).
Everson, Stephen. 2007. “The De Somno and Aristotle’s Explanation of Sleep”. Classical Quarterly 57: 502–520.
Frère, Jean. 2010. “La mort et le statut des morts d’Eschyle à Platon”. Aglaïa. Autour de Platon. Mélanges offerts à Monique Dixsaut, der. Aldo Brancacci, Dimitri El Murr ve Daniela Patrizia Taormina, 275–288. Paris: Vrin.
Gallop, David. 1971. “Dreaming and Waking in Plato”. Essays in Ancient Greek Philosophy, der. John P. Anton ve George L. Kustas, 187–201. New York: State University of New York Press.
Gallop, David. 1996. Aristotle. On Sleep and Dreams. A Text and Translation with Introduction, Notes, and Glossary. Warminster: Aris and Phillips.
Granger, Herbert. 2000. “Death’s Other Kingdom: Heraclitus on the Life of the Foolish and the Wise”. Classical Philology 95: 260–281.
Herakleitos. 2014. Fragmanlar. Çev. Cengiz Çakmak. İstanbul: Alfa.
Hesiodos. 2016. Theogonia, İşler ve Günler. Çev. Azra Erhat ve Sabahattin Eyüboğlu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Holton, Stephanie. 2022. Sleep and Dreams in Early Greek Thought. Presocratic and Hippocratic Approaches. Londra/NY: Routledge.
Homeros. 2014a. İlyada. Çev. Azra Erhat ve A. Kadir. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Homeros. 2014b. Odysseia. Çev. Azra Erhat ve A. Kadir. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Laks, André ve Glenn W. Most. 2016. Early Greek Philosophy. Cambridge: Harvard University Press (dokuz cilt).
Lloyd, Geoffrey E. R. 1991. “Alcmaeon and the Early History of Dissection”. Methods and Problems in Greek Science. Selected Papers, 164–193. Cambridge: Cambridge University Press.
Matthews, Gareth B. 2012. “Death in Socrates, Plato, and Aristotle”. The Oxford Handbook of Philosophy of Death, der. Ben Bradley, Fred Feldman ve Jens Johansson, 186–199. Oxford: Oxford University Press.
Montiglio, Silvia. 2015. The Spell of Hypnos. Sleep and Sleeplessness in Ancient Greek Literature. Londra/NY: Bloomsbury.
Platon. 2006. Sokrates’in Savunması. Çev. Erman Gören. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Platon. 2008. Devlet. Çev. Sabahattin Eyüboğlu ve M. Ali Cimcoz. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Platon. 2012. Phaidon. Ruh Üzerine. Çev. Nazile Kalaycı. İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
Polansky, Ronald. 2007. Aristotle’s De anima. Cambridge: Cambridge University Press.
Robinson, Howard. 2021. “Aristotelian Dualism, Good; Aristotelian Hylomorphism, Bad”. Encounters with Aristotelian Philosophy of Mind, der. Pavel Gregoric ve Jakop Leth Fink, 283–306. Londra/NY: Routledge.
Shields, Christopher. 2021. “Hylomorphic Mental Causation”. Encounters with Aristotelian Philosophy of Mind, der. Pavel Gregoric ve Jakop Leth Fink, 307–324. Londra/NY: Routledge.
Sprague, Rosamond Kent. 1977. “Aristotle and the Metaphysics of Sleep”. The Review of Metaphysics 31: 230–241.
Yücefer, Hakan. 2015. “Bir Beden Ne Yapabilir? Aristoteles’te Hayvanlar, Beden ve Ruh”. Cogito 80: 196–228.
Zucker, Arnaud. 2005. Aristote et les classifications zoologiques. Louvain-la-Neuve: Éditions Peeters.