Lacan ve Levinas’taki Ötekilik Kavramı Bağlamında “Etik” ve “Psikanalitik” Kuramın Karşılaştırmalı Bir Okuması

Özet

Ötekilik kavramı, Descartes ile başlayan modern felsefe geleneğinde özne kavramı ile bağlantılı bir şekilde özellikle çağdaş felsefenin en temel sorunlarından birisi olarak konumlanır. Başta bilincin yapısını ortaya koymaya çalışan fenomenoloji olmak üzere varlığa, var oluşa, insana, çağdaş toplumun çeşitli görünümlerine yönelen düşünürlerin her biri ötekilik kavramını farklı görünümleri bakımından sorunsallaştırmışlardır. Bu bağlamda özellikle Lacan ve Levinas’ın, farklı disiplinlerden gelen ve düşünüşleri bakımından bir hayli uzak düşen bu iki düşünürün, düşüncelerine yönelmek ilginç görünmektedir; zira böylece ötekilik ya da başkalık sorunsalının bu iki farklı düşünür üzerinden, farklı bir içerikle olsa bile,ne denli merkezî bir kavram olarak alımlandığının gösterilmesi amaçlanmaktadır. Bu bağlamda Lacan ve Levinas’ın düşünceleri Ötekilik kavramı bağlamında benzerlikleri ve farklılıkları vurgulanmaya çalışılarak serimlenecek ve böylece, aynı zamanda, Ötekilik kavramının çağdaş felsefe açısından ne kadar belirleyici olduğu da gösterilmiş olacaktır.