Bilinemez Olarak Başkası: Levinas, Sartre ve Husserl
Özet Görüntüleme: 107 / PDF İndirme: 55
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7419569Anahtar Kelimeler:
Başkası, Levinas, Sartre, Husseri, Felsefi AntropolojiÖzet
Aristoteles’e göre bütün insanlar doğaları gereği bilmek ister. İnsanın en temel bilme konularından biri, yine kendisi yani insandır. Ancak insan, kendini bilmek için yola çıktığında kaçınılmaz olarak, bilinemez olanla karşılaşır. Bu bilinemez olan başka insandır. Başka insan, her ne kadar insan olmak bakımından insanın bir benzeri olsa da, onun karşısında asla tam olarak anlaşılamayacak bir varlık olarak durmakta ve onu şaşırtmaktadır. Emmanuel Levinas, Jean-Paul Sartre ve Edmund Husserl de doğaları gereği bilmek isteyen filozoflar olarak, bu bilinemez olanın izini sürmüş ve bu bilinemezliğin nedenlerini düşünmüştür. Bu çalışmada, bu üç filozofun başkasını bilme olanağına dair görüşleri, felsefi antropolojiyle bağlantılı olarak ele alınarak karşılaştırılacak ve böylece başkası denen bu bulmacanın çözümsüz kalışının nedenleri tartışılacaktır.
Referanslar
Blackham, H. J. (2005). Altı Varoluşçu Düşünür, E. Uşşaklı (Çev.). Ankara: Dost Yayınevi.
Bourse, M. (2009). Melezliğe Övgü. M. Ergüden (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Descartes, R. (2008). Felsefenin İlkeleri. (Çev.) M. Aşkın. İstanbul: Say Yayınları.
Direk, Z. (2005). “Başkalık Deneyimi”. Kıta Avrupası Felsefesi Üzerine Denemeler içinde. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Finkielkraut, A. (1995). Sevginin Bilgeliği. A. Ekmekçi (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Gasset, O. (2007). İnsan ve Herkes. Neyyire Gül Işık (Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Husserl, E. (1982). Cartesian Meditations: An Introduction to Phenomenology. D. Cairns (Çev.). Hague/Boston/Londra:
Martinus Nijhoff Publishers.
Husserl, E. (1999). “From Subjectivity to Intersubjectivity”. D. Welton (Ed.), The Essential Husserl içinde (s. 135-160). Indiana:
Indiana University Press.
İnam, A. (1997). “Yaşamaya Açılan Felsefe Penceresi”. İ Kuçuradi (Haz.), Yüzyılımızda İnsan Felsefesi Takiyettin
Mengüşoğlu’nun Anısına içinde (s. 31-41). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
Kranz, W. (1995). Antik Felsefe. S Y. Baydur (Çev.). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
Kuçuradi, İ. (1999). Etik. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
Levinas, E. (2003a). “Etik ve Sonsuz”. Ed. Z. Direk (Ed.). Sonsuza Tanıklık içinde (s. 297-344). Erdem Gökyaran (Çev.).
İstanbul: Metis Yayınları.
Levinas, E. (2003b). “Başkanın İzi”. Z. Direk (Ed.), Sonsuza Tanıklık içinde (s. 129-146). Erdem Gökyaran (Çev.). İstanbul: Metis
Yayınları.
Levinas, E. (2003c). “Aşkınlık ve Yükseklik”. Z. Direk (Ed.). Sonsuza Tanıklık içinde (s. 115-128). Erdem Gökyaran (Çev.).
İstanbul: Metis Yayınları.
Levinas, E. (2005). Zaman ve Başka. Z. Direk (Haz.). Özkan Gözel (Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Mengüşoğlu, T. (1988). İnsan Felsefesi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Sartre, J-P. (2009). Varlık ve Hiçlik. G. Çankaya Eksen & T. Ilgaz (Çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
Soysal, A. (1999). Birlikte ve Başka. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Sözer, Ö. (1976). Edmund Husserl'in Fenomenolojisi ve Nesnelerin Varlığı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi
Yayınları.
Uygur, N. (2007). Edmund Husserl’de Başkasının Beni Sorunu. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.